10 เม.ย. ความสมดุลในการออกแบบบอร์ดเกม

ความสมดุลเกี่ยวกับบอร์ดเกมอย่างไร มันคือน้ำหนักหรือเปล่า เกี่ยวกับการแบ่งทีมหรือไม่ วันนี้ Wizards of Learning นำเรื่องนี้มาเล่าให้ฟังครับ

“ความสมดุล” หรือ Balance คือ การที่ไม่มีอะไรดีเกินไปหรือไม่แย่เกินไป ที่ส่งผลให้ปิดโอกาสให้ผู้เล่นคนอื่นไม่สามารถชนะได้ หรือทำให้ผู้เล่นคนใดคนหนึ่งได้เปรียบมากเกินไป

ในการออกแบบบอร์ดเกมในแต่ละเกม “ความสมดุล” ก็อาจสำคัญมากในเกมบางเกม แต่ในบางเกมก็อาจมีความสำคัญน้อยว่าเรื่องอื่นๆ แตกต่างไปตามรูปแบบความสนุกและกลุ่มเป้าหมาย แล้วเราจะรู้ได้อย่างไร

บทความนี้จึงขอยกตัวอย่างเกมที่ Wizards of Learning ได้ออกแบบไว้ นำมาเล่าถึงแนวคิดในการออกแบบเกม และความสำคัญของความสมดุลในแต่ละเกม

การออกแบบ Pizza Master

เป็นเกมที่ค่อนข้างเน้นความ balance และ catch up mechanic (กลไกในการลดการทิ้งห่าง) มากๆ เพราะเป็นเกมครอบครัว ที่มุ้งเน้นที่ทักษะการจัดการให้สามารถทำภารกิจให้สำเร็จเพียงด้านเดียว

และใน version ใหม่ได้ปรับความสมดุลในมิติของจำนวนการ์ดและ bonus ท้ายจาก feedback ใน version ก่อนหน้าแล้ว

เส้นทางพัฒนา กว่าจะมาเป็น PIZZA MASTER

เบื้องหลัง PIZZA MASTER นักออกแบบเขาคิดอะไรอยู่นะ

การออกแบบ Last Hand Standing

เกมนี้ยอมรับว่าไม่ได้เน้นความ balance เลย เพราะเป็นเกม party ที่เน้นโจมตีคนอื่นและจบเร็ว เน้นให้ความสนุกอยู่ที่ดวงและตัดสินใจเฉพาะหน้าเป็นหลัก และความไม่แฟร์ที่เกิดขึ้นในเกมนี้จะขับเน้นให้เกิดปฏิสัมพันธ์ระหว่างผู้เล่นมากยิ่งขึ้นได้

คิดว่าหากใส่ความสมดุลลงในเกมประเภทนี้มากเกินไป จะทำให้เกมเสียความสนุกไปครับ

Last Hand Standing: The Content-Creator Contest

การออกแบบ Ozonor

การสร้างความสมดุลในเกมนี้ ผมได้ลองทดสอบวิธีการเล่นทั้ง 5 สายใน โดยพยายายทดสอบในกรณี best move โดยควบคุมไม่ให้มีสถานการณ์กลาง ปรับจนได้ผลลัพธ์ในการเล่นแต่ละแนวทางออกมาใกล้เคียงกัน

เพราะตัวเกมเน้นให้ผู้เล่นเลือกปรับแผนการเล่นให้เหมาะสมกับสถานการณ์กลาง ที่มีทั้งปัจจัยด้านนโยบายและปัจจัยด้านสิ่งแวดล้อมเป้าหมายเพื่อผู้เล่นได้คิดและตัดสินใจแนวทางในการการปรับโรงงานไปสู่โรงงานสะอาดในสายต่างๆ ได้อย่างเหมาะสม

การออกแบบ Water Journey

นี้เป็นอีกเกมเกมนี้ผมคำนวนตาราง excel หนักมาก เป็นเกมอีกเกมทีนำเสนอข้อมูลงานวิจัยออกมา นั้นก็เพื่อให้แต้มในแต่ละใบ สะท้อนถึง action ที่ใช้ไปได้ตรงที่สุด เพราะเกมจะเน้นที่หาความคุ้มค่าในการใช้น้ำครับ และให้ผลกระทบจากการกระทำแต่ละคนสะท้อนออกมาที่สิ่งแวดล้อมกลางกระดาน ที่ได้รับผลร่วมกัน

จากประสบการณ์ เกมนี้ปรับและแก้ไขเรื่อง balance ได้โหดที่สุดเกมหนึ่ง

Water Journey : เบื้องหลังการทำงาน และแนวคิดการออกแบบของเกม

WATER JOURNEY เมื่อองค์กรสื่อสาร Brand ผ่านบอร์ดเกม

การออกแบบ Justice game

เป็นบอร์ดเกมแนววิเคราะห์ตัดตัวเลือก (deduction) ที่มีการซ่อนบทบาทด้วย ความสมดุลในเกมนี้จึงเน้นไปที่แต่ละผู้เล่นเริ่มเท่ากัน รู้ข้อมูลบางส่วนแตกต่างกันไป แลัวหลังจากนั้น ปล่อยตามการประเมินและตัดสินใจตรงหน้าของผู้เล่นแต่ละคนจะสื่อหาและวิเคราะห์ข้อมูลกันไปอย่างไร โดยในเกมสามารถบลัฟและหลอกกันได้

รูปแบบเกมมีความซับซ้อนน้อย เน้นที่การปิดข้อมูล ให้ผู้เล่นเป็นคนสร้างสถานการณ์กันเอง ซึ่งก็มีโอกาสเล็กน้อยที่จะมีผู้เล่นคนใดคนหนึ่งที่โดนรุมจนรู้สึกว่าไม่แฟร์ ซึ่งขอยอมรับว่าเป็นช่องโหว่ให้เกมนี้ได้เหมือนกัน แต่ที่ยังคงไว้นั้นเพราะว่าการที่ผู้เล่นไม่รู้ว่าจำนวนคนในแต่ละทีมที่เท่าไร ก็เป็นความสนุกที่ไม่สามารถตัดออกได้เช่นกันครับ

เป็นจุดที่นักออกแบบต้องตัดสินใจเพื่อตอบประสบการณ์การเล่นที่ต้องการมากที่สุด

การออกแบบ Box of Cats

แม้เกมนี้จะเป็นบอร์ดเกมเล็กๆ แต่ในการออกแบบก็พยายามให้แมวแต่ละตัวมีมูลค่าใกล้เคียงกัน โดยหักจากความรุนแรงของความสามารถมันครับ ยิ่งความสามารถดียิ่งควรมีแต้มน้อย

ในแต่อีกด้านหนึ่ง เกมนี้ก็มีส่วนที่ต้องทำให้เกิดความไม่สมดุลด้วย นั้นก็เพื่อให้เกิดการแย่งชิ่งกันระหว่างเล่นเกม ทั้งนี้เพื่อกระตุ้นให้ผู้เล่นได้สนุกกับการคิดและตัดสินใจครับ

Wizards of Learning’s Products in 2019

24 Craft Board “รางวัลโปรเจ็คเกมไทยอินดี้ยอดเยี่ยม” จาก บอร์ดแล้วบ่น

#ก่อนจะเกม EP.3: Take that เกมแกล้งกัน ใครแกล้งมาแกล้งกลับ … ไม่โกง

ส่งท้าย

แต่ละเกมมีจุดที่สนุกต่างกัน ความสมดุลมีส่วนทำให้เกมสนุกได้ แต่ไม่ใช่กับทุกเกม เพราะฉะนั้นในการออกแบบส่วนที่ต้องให้ความสำคัญมากที่สุดก็ย้อนกลับมาที่ความสนุกเสมอ และเป็นรูปแบบความสนุกนั้นต้องที่สอดคล้องกับเนื้อหาที่สื่อสารและกลุ่มเป้าหมายที่เล่นด้วย (เราคงไม่เอา Sherlock Holmes ไปแข่ง surf skate)

ซึ่งทางเดียวที่เราจะรู้ได้ว่าความสนุกนั้นถูกปรุงขึ้นมาได้กลมกล่อมรึยัง นั่นก็คือการทดสอบเกม หากคุณทดสอบแล้วพบความสนุกที่ผู้เล่นต้องการแล้ว แม้เกมจะไม่สมดุลแต่ความสนุกเกิดก็ใช้ได้ครับ แต่ถ้าบางทีเกมเกิดความได้เปรียบระหว่างเกมมากเกินไปจนทำให้ไม่สนุก ก็กลับมาทบทวนความสมดุลของเกมอีกทียังไม่สาย

สำหรับวันนี้ก็ประมาณนี้ครับ ขอบคุณที่ติดตาม และทำเกมออกมาทดสอบกันนะ